Teofil Ociepka (ur. 22 kwietnia 1891 w Janowie Śląskim - zm. 15 stycznia 1978 w Bydgoszczy) - malarz samouk - prymitywist; teozof - jeden z przywódców janowskiej gminy okultystycznej, za sprawą mistrza Filipa Hohmana, został członkiem Loży Różokrzyżowców. Uzyskał status mistrza nauk tajemnych. Z zawodu górnik, elektryk w kopalni Kaiser Wilhelm. Zasłynął zwłaszcza jako malarz. Malować zaczął około 1927 r. z polecenia i namowy Hohmana. Jego prace to moralizatorskie i symboliczne dzieła nawiązujące do baśni, legend, życia górników oraz litereatury okultystycznej. Charakteryzują się bogactwem wyobraźni i jaskrawą, bogatą kolorystyką. Obok Nikifora najbardziej znany Polski reprezentant prymitywizmu. Jego twórczość osiągnęła światowe uznanie.
W 1946 r. założył koło plastyczne przy Domu Kultury KWK Wieczorek na bazie którego, w latach pięćdziesiątych zaczeła działać grupa utalentowanych twórców malarzy-amatorów. Grupa zwana od miejsca jej powstania Grupą Janowską lub też formalnie nazywana Koło Malarzy Nieprofesjonalnych.